莊子外篇天運拼音版注音版
文言文之家為大家整理莊子外篇天運拼音版、莊子外篇天運注音版,歡迎閱讀。
莊子外篇天運注音版
《 莊zhuāng子zǐ · 外wài篇piān · 天tiān運yùn 》
“ 天tiān其qí運yùn乎hū ? 地dì其qí處chù乎hū ? 日rì月yuè其qí爭zhēng于yú所suǒ乎hū ? 孰shú主zhǔ張zhāng是shì ? 孰shú維wéi綱gāng是shì ? 孰shú居jū無wú事shì推tuī而ér行xíng是shì ? 意yì者zhě其qí有yǒu機jī緘jiān而ér不bù得dé已yǐ乎hū ? 意yì者zhě其qí運yùn轉zhuǎn而ér不bù能néng自zì 止zhǐ邪yé ? 云yún者zhě為wéi雨yǔ乎hū ? 雨yǔ者zhě為wéi云yún乎hū ? 孰shú隆lóng施shī是shì ? 孰shú居jū無wú事shì淫yín樂lè而ér勸quàn是shì? 風fēng起qǐ北běi方fāng , 一yī西xī一yī東dōng , 有yǒu上shàng仿fǎng徨huáng 。 孰shú噓xū吸xī是shì ? 孰shú居jū無wú事shì而ér披pī拂fú是shì ? 敢gǎn 問wèn何hé故gù ?” 巫wū咸xián袑shào曰yuē :“ 來lái , 吾wú語yǔ女nǚ 。 天tiān有yǒu六liù極jí五wǔ常cháng , 帝dì王wáng順shùn之zhī則zé治zhì , 逆nì之zhī則zé兇xiōng 。 九jiǔ洛luò之zhī事shì , 治zhì成chéng德dé 備bèi , 臨lín照zhào下xià土tǔ , 天tiān下xià戴dài之zhī , 此cǐ謂wèi上shàng皇huáng 。”
商shāng大dà宰zǎi蕩dàng問wèn仁rén于yú莊zhuāng子zǐ 。 莊zhuāng子zǐ曰yuē :“ 虎hǔ狼láng , 仁rén也yě 。” 曰yuē :“ 何hé謂wèi也yě ? ” 莊zhuāng子zǐ曰yuē :“ 父fù子zǐ相xiāng親qīn , 何hé為wéi不bù仁rén !” 曰yuē :“ 請qǐng問wèn至zhì仁rén 。” 莊zhuāng子zǐ曰yuē : “ 至zhì仁rén無wú親qīn 。” 大dà宰zǎi曰yuē :“ 蕩dàng聞wén之zhī , 無wú親qīn則zé不bù愛ài , 不bù愛ài則zé不bù孝xiào 。 謂wèi至zhì 仁rén不bù孝xiào , 可kě乎hū ?” 莊zhuāng子zǐ曰yuē :“ 不bù然rán , 夫fū至zhì仁rén尚shàng矣yǐ , 孝xiào固gù不bù足zú以yǐ言yán之zhī 。 此cǐ非fēi過guò孝xiào之zhī言yán也yě , 不bù及jí孝xiào之zhī言yán也yě 。 夫fū南nán行xíng者zhě至zhì于yú郢yǐng , 北běi面miàn而ér不bù見jiàn冥míng山shān , 是shì何hé也yě ? 則zé去qù之zhī遠yuǎn也yě 。 故gù曰yuē : 以yǐ敬jìng孝xiào易yì , 以yǐ愛ài孝xiào難nán ; 以yǐ愛ài孝xiào易yì , 而ér 忘wàng親qīn難nán ; 忘wàng親qīn易yì , 使shǐ親qīn忘wàng我wǒ難nán ; 使shǐ親qīn忘wàng我wǒ易yì , 兼jiān忘wàng天tiān下xià難nán ; 兼jiān忘wàng天tiān下xià 易yì , 使shǐ天tiān下xià兼jiān忘wàng我wǒ難nán 。 夫fū德dé遺yí堯yáo 、 舜shùn而ér不bù為wéi也yě , 利lì澤zé施shī于yú萬wàn世shì , 天tiān下xià 莫mò知zhī也yě , 豈qǐ直zhí大dà息xī而ér言yán仁rén孝xiào乎hū哉zāi ! 夫fū孝xiào悌tì仁rén義yì , 忠zhōng信xìn貞zhēn廉lián , 此cǐ皆jiē自zì勉miǎn 以yǐ役yì其qí德dé者zhě也yě , 不bù足zú多duō也yě 。 故gù曰yuē : 至zhì貴guì , 國guó爵jué并bìng焉yān ; 至zhì富fù , 國guó財cái并bìng焉yān ; 至zhì愿yuàn , 名míng譽yù并bìng焉yān 。 是shì以yǐ道dào不bù渝yú 。”
北běi門mén成chéng問wèn于yú黃huáng帝dì曰yuē :“ 帝dì張zhāng咸xián池chí之zhī樂lè于yú洞dòng庭tíng之zhī野yě , 吾wú始shǐ聞wén之zhī懼jù , 復fù 聞wén之zhī怠dài , 卒zú聞wén之zhī而ér惑huò , 蕩dàng蕩dàng默mò默mò , 乃nǎi不bù自zì得dé 。” 帝dì曰yuē :“ 汝rǔ殆dài其qí然rán哉zāi ! 吾wú奏zòu之zhī以yǐ人rén , 徵zhēng之zhī以yǐ天tiān , 行xíng之zhī以yǐ禮lǐ義yì , 建jiàn之zhī以yǐ大dà清qīng 。 夫fū至zhì樂lè者zhě , 先xiān 應yīng之zhī以yǐ人rén事shì , 順shùn之zhī以yǐ天tiān理lǐ , 行xíng之zhī以yǐ五wǔ德dé , 應yīng之zhī以yǐ自zì然rán 。 然rán后hòu調tiáo理lǐ四sì時shí , 太tài和hé萬wàn物wù 。 四sì時shí迭dié起qǐ , 萬wàn物wù循xún生shēng 。 一yī盛shèng一yī衰shuāi , 文wén武wǔ倫lún經jīng 。 一yī清qīng一yī濁zhuó , 陰yīn陽yáng調tiáo和hé , 流liú光guāng其qí聲shēng 。 蟄zhé蟲chóng始shǐ作zuò , 吾wú驚jīng之zhī以yǐ雷léi霆tíng 。 其qí卒zú無wú尾wěi , 其qí始shǐ 無wú首shǒu 。 一yī死sǐ一yī生shēng , 一yī僨fèn一yī起qǐ , 所suǒ常cháng無wú窮qióng , 而ér一yī不bù可kě待dài 。 汝rǔ故gù懼jù也yě 。 吾wú 又yòu奏zòu之zhī以yǐ陰yīn陽yáng之zhī和hé , 燭zhú之zhī以yǐ日rì月yuè之zhī明míng 。 其qí聲shēng能néng短duǎn能néng長cháng , 能néng柔róu能néng剛gāng , 變biàn 化huà齊qí一yī , 不bù主zhǔ故gù常cháng 。 在zài谷gǔ滿mǎn谷gǔ , 在zài坑kēng滿mǎn坑kēng 。 涂tú郤xì守shǒu神shén , 以yǐ物wù為wéi量liàng 。 其qí聲shēng揮huī綽chuò , 其qí名míng高gāo明míng 。 是shì故gù鬼guǐ神shén守shǒu其qí幽yōu , 日rì月yuè星xīng 辰chén行xíng其qí紀jì 。 吾wú止zhǐ之zhī于yú有yǒu窮qióng , 流liú之zhī于yú無wú止zhǐ 。 子zǐ欲yù慮lǜ之zhī而ér不bù能néng知zhī也yě , 望wàng之zhī 而ér不bù能néng見jiàn也yě , 逐zhú之zhī而ér不bù能néng及jí也yě 。 儻tǎng然rán立lì于yú四sì虛xū之zhī道dào , 倚yǐ于yú槁gǎo梧wú而ér吟yín : ‘ 目mù知zhī窮qióng乎hū所suǒ欲yù見jiàn , 力lì屈qū乎hū所suǒ欲yù逐zhú , 吾wú既jì不bù及jí , 已yǐ夫fū !’ 形xíng充chōng空kōng虛xū , 乃nǎi至zhì委wēi蛇yí 。 汝rǔ委wēi蛇yí , 故gù怠dài 。 吾wú又yòu奏zòu之zhī以yǐ無wú怠dài之zhī聲shēng , 調diào之zhī以yǐ自zì然rán之zhī命mìng 。 故gù若ruò混hùn逐zhú叢cóng生shēng , 林lín樂lè而ér無wú形xíng , 布bù揮huī而ér不bù曳yè , 幽yōu昏hūn而ér無wú聲shēng 。 動dòng于yú無wú方fāng , 居jū于yú窈yǎo冥míng , 或huò謂wèi之zhī死sǐ , 或huò謂wèi之zhī生shēng ; 或huò謂wèi之zhī實shí , 或huò謂wèi之zhī榮róng 。 行xíng流liú散sàn徙xǐ , 不bù主zhǔ常cháng聲shēng 。 世shì疑yí之zhī , 稽jī于yú圣shèng人rén 。 圣shèng也yě者zhě , 達dá于yú情qíng而ér遂suì于yú命mìng也yě 。 天tiān機jī不bù 張zhāng而ér五wǔ官guān皆jiē備bèi 。 此cǐ之zhī謂wèi天tiān樂lè , 無wú言yán而ér心xīn說shuō 。 故gù有yǒu焱yàn氏shì為wéi之zhī頌sòng曰yuē :‘ 聽tīng 之zhī不bù聞wén其qí聲shēng , 視shì之zhī不bù見jiàn其qí形xíng , 充chōng滿mǎn天tiān地dì , 苞bāo裹guǒ六liù極jí 。’ 汝rǔ欲yù聽tīng之zhī而ér無wú 接jiē焉yān , 而ér故gù惑huò也yě 。 樂lè也yě者zhě , 始shǐ于yú懼jù , 懼jù故gù祟suì ; 吾wú又yòu次cì之zhī以yǐ怠dài , 怠dài故gù遁dùn ; 卒zú之zhī于yú惑huò , 惑huò故gù愚yú ; 愚yú故gù道dào , 道dào可kě載zài而ér與yǔ之zhī俱jù也yě 。”
孔kǒng子zǐ西xī游yóu于yú衛wèi , 顏yán淵yuān問wèn師shī金jīn曰yuē :“ 以yǐ夫fū子zǐ之zhī行xíng為wéi奚xī如rú ?” 師shī金jīn曰yuē : “ 惜xī乎hū ! 而ér夫fū子zǐ其qí窮qióng哉zāi !” 顏yán淵yuān曰yuē :“ 何hé也yě ?” 師shī金jīn曰yuē :“ 夫fū芻chú狗gǒu之zhī 未wèi陳chén也yě , 盛shèng以yǐ篋qiè衍yǎn , 巾jīn以yǐ文wén繡xiù , 尸shī祝zhù齊qí戒jiè以yǐ將jiāng之zhī 。 及jí其qí已yǐ陳chén也yě , 行xíng者zhě踐jiàn其qí首shǒu脊jǐ , 蘇sū者zhě取qǔ而ér爨cuàn之zhī而ér已yǐ 。 將jiāng復fù取qǔ而ér盛shèng以yǐ篋qiè衍yǎn , 巾jīn以yǐ文wén繡xiù , 游yóu居jū 寢qǐn臥wò其qí下xià , 彼bǐ不bù得de夢mèng , 必bì且qiě數shù瞇mī焉yān 。 今jīn而ér夫fū子zǐ亦yì取qǔ先xiān王wáng已yǐ陳chén芻chú狗gǒu , 聚jù 弟dì子zǐ游yóu居jū寢qǐn臥wò其qí下xià 。 故gù伐fá樹shù于yú宋sòng , 削xiāo跡jì于yú衛wèi , 窮qióng于yú商shāng周zhōu , 是shì非fēi其qí夢mèng邪yé ? 圍wéi于yú陳chén蔡cài之zhī間jiān , 七qī日rì不bù火huǒ食shí , 死sǐ生shēng相xiàng與yǔ鄰lín , 是shì非fēi其qí瞇mī邪yé ? 夫fū水shuǐ行xíng莫mò 如rú用yòng舟zhōu , 而ér陸lù行xíng莫mò如rú用yòng車chē 。 以yǐ舟zhōu之zhī可kě行xíng于yú水shuǐ也yě , 而ér求qiú推tuī之zhī于yú陸lù , 則zé沒méi 世shì不bù行xíng尋xún常cháng 。 古gǔ今jīn非fēi水shuǐ陸lù與yǔ ? 周zhōu魯lǔ非fēi舟zhōu車chē與yǔ ? 今jīn蘄qí行xíng周zhōu于yú魯lǔ , 是shì猶yóu推tuī 舟zhōu于yú陸lù也yě ! 勞láo而ér無wú功gōng , 身shēn必bì有yǒu殃yāng 。 彼bǐ未wèi知zhī夫fū無wú方fāng之zhī傳chuán , 應yìng物wù而ér不bù窮qióng者zhě 也yě 。 且qiě子zi獨dú不bù見jiàn夫fū桔jié槔gāo者zhě乎hū ? 引yǐn之zhī則zé俯fǔ , 舍shě之zhī則zé仰yǎng 。 彼bǐ , 人rén之zhī所suǒ引yǐn , 非fēi引yǐn人rén者zhě也yě 。 故gù俯fǔ仰yǎng而ér不bù得dé罪zuì于yú人rén 。 故gù夫fū三sān皇huáng五wǔ帝dì之zhī禮lǐ義yì法fǎ度dù , 不bù矜jīn 于yú同tóng而ér矜jīn于yú治zhì 。 故gù譬pì三sān皇huáng五wǔ帝dì之zhī禮lǐ義yì法fǎ度dù , 其qí猶yóu柤zhā梨lí橘jú柚yòu邪yé ! 其qí味wèi相xiāng反fǎn而ér皆jiē可kě于yú口kǒu 。 故gù禮lǐ義yì法fǎ度dù者zhě , 應yìng時shí而ér變biàn者zhě也yě 。 今jīn取qǔ猨yuán狙jū而ér衣yī以yǐ周zhōu公gōng之zhī服fú , 彼bǐ必bì龁hé嚙niè挽wǎn裂liè , 盡jìn去qù而ér后hòu慊qiàn 。 觀guān古gǔ今jīn之zhī異yì , 猶yóu囗guó狙jū之zhī異yì乎hū周zhōu公gōng也yě 。 故gù西xī施shī病bìng心xīn而ér顰pín其qí里lǐ , 其qí里lǐ之zhī丑chǒu人rén見jiàn之zhī而ér美měi之zhī , 歸guī亦yì捧pěng心xīn而ér顰pín其qí里lǐ 。 其qí里lǐ之zhī富fù人rén見jiàn之zhī , 堅jiān閉bì門mén而ér不bù出chū ; 貧pín人rén見jiàn之zhī , 挈qiè妻qī子zi而ér去qù之zhī走zǒu 。 彼bǐ知zhī顰pín美měi而ér不bù知zhī顰pín之zhī所suǒ以yǐ美měi 。 惜xī乎hū , 而ér夫fū子zǐ其qí窮qióng哉zāi !”
孔kǒng子zǐ行xíng年nián五wǔ十shí有yǒu一yī而ér不bù聞wén道dào , 乃nǎi南nán之zhī沛pèi見jiàn老lǎo聃dān 。 老lǎo聃dān曰yuē :“ 子zǐ來lái乎hū ? 吾wú聞wén子zi , 北běi方fāng之zhī賢xián者zhě也yě ! 子zǐ亦yì得dé道dào乎hū ?” 孔kǒng子zǐ曰yuē :“ 未wèi得dé也yě 。” 老lǎo 子zǐ曰yuē :“ 子zǐ惡è乎hū求qiú之zhī哉zāi ?” 曰yuē :“ 吾wú求qiú之zhī于yú度dù數shù , 五wǔ年nián而ér未wèi得dé也yě 。” 老lǎo子zǐ曰yuē:“ 子zǐ又yòu惡è乎hū求qiú之zhī哉zāi ?” 曰yuē :“ 吾wú求qiú之zhī于yú陰yīn陽yáng , 十shí有yǒu二èr年nián而ér未wèi 得dé也yě 。” 老lǎo子zǐ曰yuē :“ 然rán , 使shǐ道dào而ér可kě獻xiàn , 則zé人rén莫mò不bù獻xiàn之zhī于yú其qí君jūn ; 使shǐ道dào而ér 可kě進jìn , 則zé人rén莫mò不bù進jìn之zhī于yú其qí親qīn ; 使shǐ道dào而ér可kě以yǐ告gào人rén , 則zé人rén莫mò不bù告gào其qí兄xiōng弟dì ; 使shǐ道dào而ér可kě以yǐ與yǔ人rén, 則zé人rén莫mò不bù與yǔ其qí子zǐ孫sūn 。 然rán而ér不bù可kě者zhě , 無wú它tā也yě , 中zhōng無wú主zhǔ 而ér不bù止zhǐ , 外wài無wú正zhèng而ér不bù行xíng 。 由yóu中zhōng出chū者zhě , 不bù受shòu于yú外wài , 圣shèng人rén不bù出chū ; 由yóu外wài入rù者zhě , 無wú主zhǔ于yú中zhōng , 圣shèng人rén不bù隱yǐn 。 名míng , 公gōng器qì也yě , 不bù可kě多duō取qǔ 。 仁rén義yì , 先xiān王wáng之zhī蘧qú廬lú 也yě , 止zhǐ可kě以yǐ一yī宿xiǔ而ér不bù可kě久jiǔ處chǔ 。 覯gòu而ér多duō責zé 。 古gǔ之zhī至zhì人rén , 假jiǎ道dào于yú仁rén , 托tuō宿sù 于yú義yì , 以yǐ游yóu逍xiāo遙yáo之zhī虛xū , 食shí于yú茍gǒu簡jiǎn之zhī田tián , 立lì于yú不bù貸dài之zhī圃pǔ 。 逍xiāo遙yáo , 無wú為wéi也yě ; 茍gǒu簡jiǎn , 易yì養yǎng也yě ; 不bù貸dài , 無wú出chū也yě 。 古gǔ者zhě謂wèi是shì采cǎi真zhēn之zhī游yóu 。 以yǐ富fù為wéi是shì者zhě , 不bù能néng讓ràng祿lù ; 以yǐ顯xiǎn為wéi是shì者zhě , 不bù能néng讓ràng名míng 。 親qīn權quán者zhě , 不bù能néng與yǔ人rén柄bǐng , 操cāo之zhī則zé栗lì , 舍shě之zhī則zé悲bēi , 而ér一yī無wú所suǒ鑒jiàn , 以yǐ窺kuī其qí所suǒ不bù休xiū者zhě , 是shì天tiān之zhī戮lù民mín也yě 。 怨yuàn 、 恩ēn 、 取qǔ 、 與yǔ 、 諫jiàn 、 教jiào 、 生shēng殺shā八bā者zhě , 正zhèng之zhī器qì也yě , 唯wéi循xún大dà變biàn無wú所suǒ湮yān者zhě為wéi能néng用yòng之zhī 。 故gù曰yuē : 正zhèng者zhě , 正zhèng也yě 。 其qí心xīn以yǐ為wéi不bù然rán者zhě , 天tiān門mén弗fú開kāi矣yǐ 。”
孔kǒng子zǐ見jiàn老lǎo聃dān而ér語yǔ仁rén義yì 。 老lǎo聃dān曰yuē :“ 夫fū播bō糠kāng瞇mī目mù , 則zé天tiān地dì四sì方fāng易yì位wèi矣yǐ ; 蚊wén虻méng ( 左zuǒ “ 口kǒu ” 右yòu上shàng “ 先xiān先xiān ” 右yòu下xià “ 日rì ” 音yīn zan4) 膚fū , 則zé通tōng 昔xī不bù寐mèi矣yǐ 。 夫fū仁rén義yì慘cǎn然rán , 乃nǎi憤fèn吾wú心xīn , 亂luàn莫mò大dà焉yān 。 吾wú子zi使shǐ天tiān下xià無wú失shī其qí樸pǔ , 吾wú子zi亦yì放fàng風fēng而ér動dòng , 總zǒng德dé而ér立lì矣yǐ ! 又yòu奚xī杰jié杰jié然rán若ruò負fù建jiàn鼓gǔ而ér求qiú亡wáng子zi者zhě邪yé ! 夫fū鵠hú不bù日rì浴yù而ér白bái , 烏wū不bù日rì黔qián而ér黑hēi 。 黑hēi白bái之zhī樸pǔ , 不bù足zú以yǐ為wéi辯biàn ; 名míng譽yù之zhī 觀guān , 不bù足zú以yǐ為wéi廣guǎng 。 泉quán涸hé , 魚yú相xiāng與yǔ處chǔ于yú陸lù , 相xiāng呴xǔ以yǐ濕shī , 相xiāng濡rú以yǐ沫mò , 不bù若ruò相xiāng忘wàng于yú江jiāng湖hú 。”
孔kǒng子zǐ見jiàn老lǎo聃dān歸guī , 三sān日rì不bù談tán 。 弟dì子zǐ問wèn曰yuē :“ 夫fū子zǐ見jiàn老lǎo聃dān , 亦yì將jiāng何hé規guī哉zāi ?” 孔kǒng子zǐ曰yuē :“ 吾wú乃nǎi今jīn于yú是shì乎hū見jiàn龍lóng。 龍lóng , 合hé而ér成chéng體tǐ , 散sàn而ér成chéng章zhāng , 乘chéng乎hū 云yún氣qì而ér養yǎng乎hū陰yīn陽yáng 。 予yǔ口kǒu張zhāng而ér不bù能néng嗋xié 。 予yǔ又yòu何hé規guī老lǎo聃dān哉zāi ?” 子zǐ貢gòng曰yuē :“ 然rán則zé人rén 固gù有yǒu尸shī居jū而ér龍lóng見jiàn , 雷léi聲shēng而ér淵yuān默mò , 發fā動dòng如rú天tiān地dì者zhě乎hū ? 賜cì亦yì可kě得dé而ér觀guān乎hū ? ” 遂suì以yǐ孔kǒng子zǐ聲shēng見jiàn老lǎo聃dān 。 老lǎo聃dān方fāng將jiāng倨jù堂táng而ér應yīng , 微wēi曰yuē :“ 予yǔ年nián運yùn而ér往wǎng矣yǐ , 子zǐ將jiāng何hé以yǐ戒jiè我wǒ乎hū ?” 子zǐ貢gòng曰yuē :“ 夫fū三sān皇huáng五wǔ帝dì之zhī治zhì天tiān下xià不bù同tóng , 其qí系xì聲shēng名míng 一yī也yě 。 而ér先xiān生shēng獨dú以yǐ為wéi非fēi圣shèng人rén , 如rú何hé哉zāi ?” 老lǎo聃dān曰yuē :“ 小xiǎo子zi少shǎo進jìn ! 子zǐ何hé 以yǐ謂wèi不bù同tóng ?” 對duì曰yuē :“ 堯yáo授shòu舜shùn , 舜shùn授shòu禹yǔ 。 禹yǔ用yòng力lì而ér湯tāng用yòng兵bīng , 文wén王wáng順shùn紂zhòu 而ér不bù敢gǎn逆nì , 武wǔ王wáng逆nì紂zhòu而ér不bù肯kěn順shùn , 故gù曰yuē不bù同tóng 。” 老lǎo聃dān曰yuē :“ 小xiǎo子zi少shǎo進jìn , 余yú語yǔ汝rǔ三sān皇huáng五wǔ帝dì之zhī治zhì天tiān下xià : 黃huáng帝dì之zhī治zhì天tiān下xià , 使shǐ民mín心xīn一yī 。 民mín有yǒu其qí親qīn死sǐ不bù 哭kū而ér民mín不bù非fēi也yě 。 堯yáo之zhī治zhì天tiān下xià , 使shǐ民mín心xīn親qīn 。 民mín有yǒu為wèi其qí親qīn殺shā其qí殺shā而ér民mín不bù非fēi 也yě 。 舜shùn之zhī治zhì天tiān下xià , 使shǐ民mín心xīn競jìng 。 民mín孕yùn婦fù十shí月yuè生shēng子zǐ , 子zǐ生shēng五wǔ月yuè而ér能néng言yán , 不bù 至zhì乎hū孩hái而ér始shǐ誰shéi , 則zé人rén始shǐ有yǒu夭yāo矣yǐ 。 禹yǔ之zhī治zhì天tiān下xià , 使shǐ民mín心xīn變biàn , 人rén有yǒu心xīn而ér兵bīng 有yǒu順shùn , 殺shā盜dào非fēi殺shā人rén 。 自zì為wèi種zhǒng而ér ‘ 天tiān下xià ’ 耳ěr 。 是shì以yǐ天tiān下xià大dà駭hài , 儒rú墨mò皆jiē起qǐ 。 其qí作zuò始shǐ有yǒu倫lún , 而ér今jīn乎hū婦fù女nǚ , 何hé言yán哉zāi ! 余yú語yǔ汝rǔ : 三sān皇huáng五wǔ帝dì之zhī治zhì天tiān下xià , 名míng曰yuē治zhì之zhī , 而ér亂luàn莫mò甚shèn焉yān 。 三sān皇huáng之zhī知zhī , 上shàng悖bèi日rì月yuè之zhī明míng , 下xià睽kuí山shān川chuān之zhī精jīng , 中zhōng墮duò四sì時shí之zhī施shī 。 其qí知zhī慘cǎn于yú蠣lì蠆chài之zhī尾wěi , 鮮xiān規guī之zhī獸shòu , 莫mò得de安ān其qí性xìng命mìng之zhī情qíng者zhě , 而ér猶yóu自zì以yǐ為wéi圣shèng人rén , 不bù可kě恥chǐ乎hū ? 其qí無wú恥chǐ也yě !” 子zǐ貢gòng蹴cù蹴cù然rán立lì不bù安ān 。
孔kǒng子zǐ謂wèi老lǎo聃dān曰yuē :“ 丘qiū治zhì 《 詩shī 》、《 書shū 》、《 禮lǐ 》、《 樂lè 》、《 易yì 》 、《 春chūn秋qiū 》 六liù經jīng , 自zì以yǐ為wéi久jiǔ矣yǐ , 孰shú知zhī其qí故gù矣yǐ, 以yǐ奸jiān者zhě七qī十shí二èr君jūn , 論lùn先xiān 王wáng之zhī道dào而ér明míng周zhōu 、 召zhào之zhī跡jì , 一yī君jūn無wú所suǒ鉤gōu用yòng 。 甚shèn矣yǐ ! 夫fū人rén之zhī難nán說shuō也yě ? 道dào之zhī 難nán明míng邪yé ?” 老lǎo子zǐ曰yuē :“ 幸xìng矣yǐ , 子zǐ之zhī不bù遇yù治zhì世shì之zhī君jūn ! 夫fū六liù經jīng , 先xiān王wáng之zhī陳chén 跡jì也yě , 豈qǐ其qí所suǒ以yǐ跡jì哉zāi ! 今jīn子zi之zhī所suǒ言yán , 猶yóu跡jì也yě 。 夫fū跡jì , 履lǚ之zhī所suǒ出chū , 而ér跡jì 豈qǐ履lǚ哉zāi ! 夫fū白bái鶂yì之zhī相xiāng視shì , 眸móu子zi不bù運yùn而ér風fēng化huà ; 蟲chóng , 雄xióng鳴míng于yú上shàng風fēng , 雌cí應yīng于yú下xià風fēng而ér風fēng化huà 。 類lèi自zì為wéi雌cí 雄xióng , 故gù風fēng化huà 。 性xìng不bù可kě易yì , 命mìng不bù可kě變biàn , 時shí不bù可kě止zhǐ , 道dào不bù可kě壅yōng 。 茍gǒu得dé于yú道dào , 無wú自zì而ér不bù可kě ; 失shī焉yān者zhě , 無wú自zì而ér可kě 。” 孔kǒng子zǐ不bù出chū三sān月yuè , 復fù見jiàn , 曰yuē :“ 丘qiū得dé之zhī矣yǐ 。 烏wū鵲què孺rú , 魚yú傅fù沫mò , 細xì要yào者zhě化huà , 有yǒu弟dì而ér兄xiōng啼tí 。 久jiǔ矣yǐ , 夫fū丘qiū不bù 與yǔ化huà為wéi人rén ! 不bù與yǔ化huà為wéi人rén , 安ān能néng化huà人rén 。” 老lǎo子zǐ曰yuē :“ 可kě , 丘qiū得dé之zhī矣yǐ !”
莊子外篇天運拼音版
《 zhuāng zǐ · wài piān · tiān yùn 》
“ tiān qí yùn hū ? dì qí chù hū ? rì yuè qí zhēng yú suǒ hū ? shú zhǔ zhāng shì ? shú wéi gāng shì ? shú jū wú shì tuī ér xíng shì ? yì zhě qí yǒu jī jiān ér bù dé yǐ hū ? yì zhě qí yùn zhuǎn ér bù néng zì zhǐ yé ? yún zhě wéi yǔ hū ? yǔ zhě wéi yún hū ? shú lóng shī shì ? shú jū wú shì yín lè ér quàn shì ? fēng qǐ běi fāng , yī xī yī dōng , yǒu shàng fǎng huáng 。 shú xū xī shì ? shú jū wú shì ér pī fú shì ? gǎn wèn hé gù ?” wū xián shào yuē :“ lái , wú yǔ nǚ 。 tiān yǒu liù jí wǔ cháng , dì wáng shùn zhī zé zhì , nì zhī zé xiōng 。 jiǔ luò zhī shì , zhì chéng dé bèi , lín zhào xià tǔ , tiān xià dài zhī , cǐ wèi shàng huáng 。”
shāng dà zǎi dàng wèn rén yú zhuāng zǐ 。 zhuāng zǐ yuē :“ hǔ láng , rén yě 。” yuē :“ hé wèi yě ? ” zhuāng zǐ yuē :“ fù zǐ xiāng qīn , hé wéi bù rén !” yuē :“ qǐng wèn zhì rén 。” zhuāng zǐ yuē : “ zhì rén wú qīn 。” dà zǎi yuē :“ dàng wén zhī , wú qīn zé bù ài , bù ài zé bù xiào 。 wèi zhì rén bù xiào , kě hū ?” zhuāng zǐ yuē :“ bù rán , fū zhì rén shàng yǐ , xiào gù bù zú yǐ yán zhī 。 cǐ fēi guò xiào zhī yán yě , bù jí xiào zhī yán yě 。 fū nán xíng zhě zhì yú yǐng , běi miàn ér bù jiàn míng shān , shì hé yě ? zé qù zhī yuǎn yě 。 gù yuē : yǐ jìng xiào yì , yǐ ài xiào nán ; yǐ ài xiào yì , ér wàng qīn nán ; wàng qīn yì , shǐ qīn wàng wǒ nán ; shǐ qīn wàng wǒ yì , jiān wàng tiān xià nán ; jiān wàng tiān xià yì , shǐ tiān xià jiān wàng wǒ nán 。 fū dé yí yáo 、 shùn ér bù wéi yě , lì zé shī yú wàn shì , tiān xià mò zhī yě , qǐ zhí dà xī ér yán rén xiào hū zāi ! fū xiào tì rén yì , zhōng xìn zhēn lián , cǐ jiē zì miǎn yǐ yì qí dé zhě yě , bù zú duō yě 。 gù yuē : zhì guì , guó jué bìng yān ; zhì fù , guó cái bìng yān ; zhì yuàn , míng yù bìng yān 。 shì yǐ dào bù yú 。”
běi mén chéng wèn yú huáng dì yuē :“ dì zhāng xián chí zhī lè yú dòng tíng zhī yě , wú shǐ wén zhī jù , fù wén zhī dài , zú wén zhī ér huò , dàng dàng mò mò , nǎi bù zì dé 。” dì yuē :“ rǔ dài qí rán zāi ! wú zòu zhī yǐ rén , zhēng zhī yǐ tiān , xíng zhī yǐ lǐ yì , jiàn zhī yǐ dà qīng 。 fū zhì lè zhě , xiān yīng zhī yǐ rén shì , shùn zhī yǐ tiān lǐ , xíng zhī yǐ wǔ dé , yīng zhī yǐ zì rán 。 rán hòu tiáo lǐ sì shí , tài hé wàn wù 。 sì shí dié qǐ , wàn wù xún shēng 。 yī shèng yī shuāi , wén wǔ lún jīng 。 yī qīng yī zhuó , yīn yáng tiáo hé , liú guāng qí shēng 。 zhé chóng shǐ zuò , wú jīng zhī yǐ léi tíng 。 qí zú wú wěi , qí shǐ wú shǒu 。 yī sǐ yī shēng , yī fèn yī qǐ , suǒ cháng wú qióng , ér yī bù kě dài 。 rǔ gù jù yě 。 wú yòu zòu zhī yǐ yīn yáng zhī hé , zhú zhī yǐ rì yuè zhī míng 。 qí shēng néng duǎn néng cháng , néng róu néng gāng , biàn huà qí yī , bù zhǔ gù cháng 。 zài gǔ mǎn gǔ , zài kēng mǎn kēng 。 tú xì shǒu shén , yǐ wù wéi liàng 。 qí shēng huī chuò , qí míng gāo míng 。 shì gù guǐ shén shǒu qí yōu , rì yuè xīng chén xíng qí jì 。 wú zhǐ zhī yú yǒu qióng , liú zhī yú wú zhǐ 。 zǐ yù lǜ zhī ér bù néng zhī yě , wàng zhī ér bù néng jiàn yě , zhú zhī ér bù néng jí yě 。 tǎng rán lì yú sì xū zhī dào , yǐ yú gǎo wú ér yín : ‘ mù zhī qióng hū suǒ yù jiàn , lì qū hū suǒ yù zhú , wú jì bù jí , yǐ fū !’ xíng chōng kōng xū , nǎi zhì wēi yí 。 rǔ wēi yí , gù dài 。 wú yòu zòu zhī yǐ wú dài zhī shēng , diào zhī yǐ zì rán zhī mìng 。 gù ruò hùn zhú cóng shēng , lín lè ér wú xíng , bù huī ér bù yè , yōu hūn ér wú shēng 。 dòng yú wú fāng , jū yú yǎo míng , huò wèi zhī sǐ , huò wèi zhī shēng ; huò wèi zhī shí , huò wèi zhī róng 。 xíng liú sàn xǐ , bù zhǔ cháng shēng 。 shì yí zhī , jī yú shèng rén 。 shèng yě zhě , dá yú qíng ér suì yú mìng yě 。 tiān jī bù zhāng ér wǔ guān jiē bèi 。 cǐ zhī wèi tiān lè , wú yán ér xīn shuō 。 gù yǒu yàn shì wéi zhī sòng yuē :‘ tīng zhī bù wén qí shēng , shì zhī bù jiàn qí xíng , chōng mǎn tiān dì , bāo guǒ liù jí 。’ rǔ yù tīng zhī ér wú jiē yān , ér gù huò yě 。 lè yě zhě , shǐ yú jù , jù gù suì ; wú yòu cì zhī yǐ dài , dài gù dùn ; zú zhī yú huò , huò gù yú ; yú gù dào , dào kě zài ér yǔ zhī jù yě 。”
kǒng zǐ xī yóu yú wèi , yán yuān wèn shī jīn yuē :“ yǐ fū zǐ zhī xíng wéi xī rú ?” shī jīn yuē : “ xī hū ! ér fū zǐ qí qióng zāi !” yán yuān yuē :“ hé yě ?” shī jīn yuē :“ fū chú gǒu zhī wèi chén yě , shèng yǐ qiè yǎn , jīn yǐ wén xiù , shī zhù qí jiè yǐ jiāng zhī 。 jí qí yǐ chén yě , xíng zhě jiàn qí shǒu jǐ , sū zhě qǔ ér cuàn zhī ér yǐ 。 jiāng fù qǔ ér shèng yǐ qiè yǎn , jīn yǐ wén xiù , yóu jū qǐn wò qí xià , bǐ bù de mèng , bì qiě shù mī yān 。 jīn ér fū zǐ yì qǔ xiān wáng yǐ chén chú gǒu , jù dì zǐ yóu jū qǐn wò qí xià 。 gù fá shù yú sòng , xiāo jì yú wèi , qióng yú shāng zhōu , shì fēi qí mèng yé ? wéi yú chén cài zhī jiān , qī rì bù huǒ shí , sǐ shēng xiàng yǔ lín , shì fēi qí mī yé ? fū shuǐ xíng mò rú yòng zhōu , ér lù xíng mò rú yòng chē 。 yǐ zhōu zhī kě xíng yú shuǐ yě , ér qiú tuī zhī yú lù , zé méi shì bù xíng xún cháng 。 gǔ jīn fēi shuǐ lù yǔ ? zhōu lǔ fēi zhōu chē yǔ ? jīn qí xíng zhōu yú lǔ , shì yóu tuī zhōu yú lù yě ! láo ér wú gōng , shēn bì yǒu yāng 。 bǐ wèi zhī fū wú fāng zhī chuán , yìng wù ér bù qióng zhě yě 。 qiě zi dú bù jiàn fū jié gāo zhě hū ? yǐn zhī zé fǔ , shě zhī zé yǎng 。 bǐ , rén zhī suǒ yǐn , fēi yǐn rén zhě yě 。 gù fǔ yǎng ér bù dé zuì yú rén 。 gù fū sān huáng wǔ dì zhī lǐ yì fǎ dù , bù jīn yú tóng ér jīn yú zhì 。 gù pì sān huáng wǔ dì zhī lǐ yì fǎ dù , qí yóu zhā lí jú yòu yé ! qí wèi xiāng fǎn ér jiē kě yú kǒu 。 gù lǐ yì fǎ dù zhě , yìng shí ér biàn zhě yě 。 jīn qǔ yuán jū ér yī yǐ zhōu gōng zhī fú , bǐ bì hé niè wǎn liè , jìn qù ér hòu qiàn 。 guān gǔ jīn zhī yì , yóu guó jū zhī yì hū zhōu gōng yě 。 gù xī shī bìng xīn ér pín qí lǐ , qí lǐ zhī chǒu rén jiàn zhī ér měi zhī , guī yì pěng xīn ér pín qí lǐ 。 qí lǐ zhī fù rén jiàn zhī , jiān bì mén ér bù chū ; pín rén jiàn zhī , qiè qī zi ér qù zhī zǒu 。 bǐ zhī pín měi ér bù zhī pín zhī suǒ yǐ měi 。 xī hū , ér fū zǐ qí qióng zāi !”
kǒng zǐ xíng nián wǔ shí yǒu yī ér bù wén dào , nǎi nán zhī pèi jiàn lǎo dān 。 lǎo dān yuē :“ zǐ lái hū ? wú wén zi , běi fāng zhī xián zhě yě ! zǐ yì dé dào hū ?” kǒng zǐ yuē :“ wèi dé yě 。” lǎo zǐ yuē :“ zǐ è hū qiú zhī zāi ?” yuē :“ wú qiú zhī yú dù shù , wǔ nián ér wèi dé yě 。” lǎo zǐ yuē :“ zǐ yòu è hū qiú zhī zāi ?” yuē :“ wú qiú zhī yú yīn yáng , shí yǒu èr nián ér wèi dé yě 。” lǎo zǐ yuē :“ rán , shǐ dào ér kě xiàn , zé rén mò bù xiàn zhī yú qí jūn ; shǐ dào ér kě jìn , zé rén mò bù jìn zhī yú qí qīn ; shǐ dào ér kě yǐ gào rén , zé rén mò bù gào qí xiōng dì ; shǐ dào ér kě yǐ yǔ rén , zé rén mò bù yǔ qí zǐ sūn 。 rán ér bù kě zhě , wú tā yě , zhōng wú zhǔ ér bù zhǐ , wài wú zhèng ér bù xíng 。 yóu zhōng chū zhě , bù shòu yú wài , shèng rén bù chū ; yóu wài rù zhě , wú zhǔ yú zhōng , shèng rén bù yǐn 。 míng , gōng qì yě , bù kě duō qǔ 。 rén yì , xiān wáng zhī qú lú yě , zhǐ kě yǐ yī xiǔ ér bù kě jiǔ chǔ 。 gòu ér duō zé 。 gǔ zhī zhì rén , jiǎ dào yú rén , tuō sù yú yì , yǐ yóu xiāo yáo zhī xū , shí yú gǒu jiǎn zhī tián , lì yú bù dài zhī pǔ 。 xiāo yáo , wú wéi yě ; gǒu jiǎn , yì yǎng yě ; bù dài , wú chū yě 。 gǔ zhě wèi shì cǎi zhēn zhī yóu 。 yǐ fù wéi shì zhě , bù néng ràng lù ; yǐ xiǎn wéi shì zhě , bù néng ràng míng 。 qīn quán zhě , bù néng yǔ rén bǐng , cāo zhī zé lì , shě zhī zé bēi , ér yī wú suǒ jiàn , yǐ kuī qí suǒ bù xiū zhě , shì tiān zhī lù mín yě 。 yuàn 、 ēn 、 qǔ 、 yǔ 、 jiàn 、 jiào 、 shēng shā bā zhě , zhèng zhī qì yě , wéi xún dà biàn wú suǒ yān zhě wéi néng yòng zhī 。 gù yuē : zhèng zhě , zhèng yě 。 qí xīn yǐ wéi bù rán zhě , tiān mén fú kāi yǐ 。”
kǒng zǐ jiàn lǎo dān ér yǔ rén yì 。 lǎo dān yuē :“ fū bō kāng mī mù , zé tiān dì sì fāng yì wèi yǐ ; wén méng ( zuǒ “ kǒu ” yòu shàng “ xiān xiān ” yòu xià “ rì ” yīn zan4) fū , zé tōng xī bù mèi yǐ 。 fū rén yì cǎn rán , nǎi fèn wú xīn , luàn mò dà yān 。 wú zi shǐ tiān xià wú shī qí pǔ , wú zi yì fàng fēng ér dòng , zǒng dé ér lì yǐ ! yòu xī jié jié rán ruò fù jiàn gǔ ér qiú wáng zi zhě yé ! fū hú bù rì yù ér bái , wū bù rì qián ér hēi 。 hēi bái zhī pǔ , bù zú yǐ wéi biàn ; míng yù zhī guān , bù zú yǐ wéi guǎng 。 quán hé , yú xiāng yǔ chǔ yú lù , xiāng xǔ yǐ shī , xiāng rú yǐ mò , bù ruò xiāng wàng yú jiāng hú 。”
kǒng zǐ jiàn lǎo dān guī , sān rì bù tán 。 dì zǐ wèn yuē :“ fū zǐ jiàn lǎo dān , yì jiāng hé guī zāi ?” kǒng zǐ yuē :“ wú nǎi jīn yú shì hū jiàn lóng 。 lóng , hé ér chéng tǐ , sàn ér chéng zhāng , chéng hū yún qì ér yǎng hū yīn yáng 。 yǔ kǒu zhāng ér bù néng xié 。 yǔ yòu hé guī lǎo dān zāi ?” zǐ gòng yuē :“ rán zé rén gù yǒu shī jū ér lóng jiàn , léi shēng ér yuān mò , fā dòng rú tiān dì zhě hū ? cì yì kě dé ér guān hū ? ” suì yǐ kǒng zǐ shēng jiàn lǎo dān 。 lǎo dān fāng jiāng jù táng ér yīng , wēi yuē :“ yǔ nián yùn ér wǎng yǐ , zǐ jiāng hé yǐ jiè wǒ hū ?” zǐ gòng yuē :“ fū sān huáng wǔ dì zhī zhì tiān xià bù tóng , qí xì shēng míng yī yě 。 ér xiān shēng dú yǐ wéi fēi shèng rén , rú hé zāi ?” lǎo dān yuē :“ xiǎo zi shǎo jìn ! zǐ hé yǐ wèi bù tóng ?” duì yuē :“ yáo shòu shùn , shùn shòu yǔ 。 yǔ yòng lì ér tāng yòng bīng , wén wáng shùn zhòu ér bù gǎn nì , wǔ wáng nì zhòu ér bù kěn shùn , gù yuē bù tóng 。” lǎo dān yuē :“ xiǎo zi shǎo jìn , yú yǔ rǔ sān huáng wǔ dì zhī zhì tiān xià : huáng dì zhī zhì tiān xià , shǐ mín xīn yī 。 mín yǒu qí qīn sǐ bù kū ér mín bù fēi yě 。 yáo zhī zhì tiān xià , shǐ mín xīn qīn 。 mín yǒu wèi qí qīn shā qí shā ér mín bù fēi yě 。 shùn zhī zhì tiān xià , shǐ mín xīn jìng 。 mín yùn fù shí yuè shēng zǐ , zǐ shēng wǔ yuè ér néng yán , bù zhì hū hái ér shǐ shéi , zé rén shǐ yǒu yāo yǐ 。 yǔ zhī zhì tiān xià , shǐ mín xīn biàn , rén yǒu xīn ér bīng yǒu shùn , shā dào fēi shā rén 。 zì wèi zhǒng ér ‘ tiān xià ’ ěr 。 shì yǐ tiān xià dà hài , rú mò jiē qǐ 。 qí zuò shǐ yǒu lún , ér jīn hū fù nǚ , hé yán zāi ! yú yǔ rǔ : sān huáng wǔ dì zhī zhì tiān xià , míng yuē zhì zhī , ér luàn mò shèn yān 。 sān huáng zhī zhī , shàng bèi rì yuè zhī míng , xià kuí shān chuān zhī jīng , zhōng duò sì shí zhī shī 。 qí zhī cǎn yú lì chài zhī wěi , xiān guī zhī shòu , mò de ān qí xìng mìng zhī qíng zhě , ér yóu zì yǐ wéi shèng rén , bù kě chǐ hū ? qí wú chǐ yě !” zǐ gòng cù cù rán lì bù ān 。
kǒng zǐ wèi lǎo dān yuē :“ qiū zhì 《 shī 》、《 shū 》、《 lǐ 》、《 lè 》、《 yì 》 、《 chūn qiū 》 liù jīng , zì yǐ wéi jiǔ yǐ , shú zhī qí gù yǐ , yǐ jiān zhě qī shí èr jūn , lùn xiān wáng zhī dào ér míng zhōu 、 zhào zhī jì , yī jūn wú suǒ gōu yòng 。 shèn yǐ ! fū rén zhī nán shuō yě ? dào zhī nán míng yé ?” lǎo zǐ yuē :“ xìng yǐ , zǐ zhī bù yù zhì shì zhī jūn ! fū liù jīng , xiān wáng zhī chén jì yě , qǐ qí suǒ yǐ jì zāi ! jīn zi zhī suǒ yán , yóu jì yě 。 fū jì , lǚ zhī suǒ chū , ér jì qǐ lǚ zāi ! fū bái yì zhī xiāng shì , móu zi bù yùn ér fēng huà ; chóng , xióng míng yú shàng fēng , cí yīng yú xià fēng ér fēng huà 。 lèi zì wéi cí xióng , gù fēng huà 。 xìng bù kě yì , mìng bù kě biàn , shí bù kě zhǐ , dào bù kě yōng 。 gǒu dé yú dào , wú zì ér bù kě ; shī yān zhě , wú zì ér kě 。” kǒng zǐ bù chū sān yuè , fù jiàn , yuē :“ qiū dé zhī yǐ 。 wū què rú , yú fù mò , xì yào zhě huà , yǒu dì ér xiōng tí 。 jiǔ yǐ , fū qiū bù yǔ huà wéi rén ! bù yǔ huà wéi rén , ān néng huà rén 。” lǎo zǐ yuē :“ kě , qiū dé zhī yǐ !”
為您推薦:莊子外篇天運原文及翻譯